PHỔ BIẾN KIẾN THỨC VỀ BIA RƯỢU VỚI SỨC KHỎE

Câu 1: Trong những ngày đầu năm  việc sử dụng bia rượu trong các dịp lễ hội thường tăng, vậy xin BS cho biết việc sử dụng rượu, bia không hợp lý sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào ?

Rượu bia là đồ uống phổ biến được sử dụng rộng rãi trong dân chúng ở mọi nơi, mọi lúc như: lễ hội, tiệc tùng và nó được xem như một đồ uống không thể thiếu.

Tuy nhiên, với việc sử dụng rượu bia ngày một tăng thì các tác hại của nó càng trở thành mối quan tâm của ngành y tế và toàn xã hội. Tổ chức Y tế thế giới đã xác định nghiện rượu là một bệnh. Ngày nay, cùng với việc sử dụng rượu bia ngày càng gia tăng thì những tác động có hại của rượu lên sức khỏe thể chất, sức khỏe tâm thần cũng ngày càng nghiêm trọng. Rượu là thủ phạm gây ra nhiều bệnh lí nội khoa và một số rối loạn tâm thần nguy hiểm và tác động tiêu cực của nó đối với gia đình và xã hội…ngày càng nặng nề.

I. Tác hại của rượu đối với sức khỏe thể chất:

1. Một số tác hại chung:

• Làm chậm hoạt động của não, ảnh hưởng tới sự tỉnh táo, sự phối hợp và thời gian phản ứng, ảnh hưởng tới giấc ngủ và chức năng tình dục…

2. Tác hại cụ thể trên một số hệ thống, cơ quan của cơ thể

• Tác hại trên gan: Rượu là thủ phạm gây xơ gan đứng hàng thứ 2 chỉ sau vi rút viêm gan B…Các bệnh lý gan do rượu thường gặp là: Gan nhiễm mỡ do rượu - Viêm gan do rượu - Xơ gan do rượu - Ung thư gan.
• Tác hại trên dạ dày: có thể gây viêm và loét dạ dày, nguy hiểm hơn là gây ra thủng dạ dày và chảy máu dạ dày.
• Tác hại trên tim mạch, huyết áp: gây ra thiếu B1 làm cho người bệnh cảm thấy mệt mỏi, phù, tím tái, giảm khả năng gắng sức… dần dần dẫn tới suy tim. Nhiễm độc rượu dẫn tới viêm cơ tim cấp, gây nguy cơ tử vong cao.
• Đối với một số bệnh lí nội tiết: làm suy giảm chức năng của các hormon của não.
• Trên não bộ: Nghiện rượu mãn tính làm cho các tế bào não chết dần đi, não bộ teo lại. Làm suy giảm trí nhớ, ảnh hưởng đến thính giác, khứu giác, thị giác.         
• Tác dụng trên khả năng tình dục và sức khỏe sinh sản.

+ Đối với nam giới: Làm giảm ham muốn tình dục và nghiện rượu còn làm giảm lượng tinh trùng.

+ Đối với nữ giới: nghiện rượu sẽ làm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản,có thể dẫn đến vô sinh.

+ Đối với thai nhi: người mẹ mang thai nếu uống rượu sẽ gây Hội chứng thai nhi rượu gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng về thể chất, tâm thần và hành vi của trẻ sau khi ra đời.

II. Tác hại của rượu đối với sức khỏe tâm thần:

1. Sử dụng rượu nhiều sẽ gây ra một số các bệnh lí rối loạn tâm thần:

• Rối loạn tâm thần cấp (say rượu): là hậu quả của nhiễm độc rượu nhất thời, thường xảy ra ở những người uống quá ngưỡng dung nạp.
• Nghiện rượu có khoảng 10% người nghiện rượu sẽ bị rối loạn tâm thần ở một thời điểm nào đó trong cuộc đời
• Loạn thần do rượu: là nhóm các biểu hiện rối loạn tâm thần, phát sinh và phát triển liên quan trực tiếp đến nghiện rượu.

2. Là một yếu tố thúc đẩy gây tái phát một số các bệnh tâm thần.

3. Ảnh hưởng đến triệu chứng bệnh tâm thần và kết quả điều trị.

III. Tác hại của rượu đối với các vấn đề gia đình và xã hội:

Bản thân việc uống rượu bia không phải hoàn toàn là xấu, nhưng trong một số hoàn cảnh nhất định rượu bia có thể gây hại đối với một số vấn đề của gia đình và xã hội như: gây xung đột, bạo lực gia đình, gây mất an toàn giao thông 40% các vụ TNGT có liên quan đến rượu bia, làm gia tăng tỉ lệ phạm tội, tỉ lệ tự sát.

Câu 2: Để chủ động trong việc sử dụng bia rượu, xin Bs cho biết những bệnh nào thì người bệnh không được sử dụng bia rượu. Nếu vẫn sử dụng thì nguy cơ sức khỏe như thế nào ?

Như trên đã trình bày, tác hại của bia rượu đối với sức khỏe là rất lớn, nó ảnh hưởng rất nhiều đến các cơ quan trong cơ thể,nó gây ra một số bệnh khá nghiêm trọng. Vì vậy khi có bệnh, tốt nhất ta nên biết kiềm chế, kiêng khem để phòng bệnh và nhất là không để xảy ra các hậu quả xấu. Một số bệnh không nên uống rượu bia có thể kể đến như:

• Các bệnh về gan: Viêm gan do rượu có thể gây tử vong, nhất là những người đã bị viêm gan từ trước. Ở những người bị viêm gan siêu vi C, rượu có thể đẩy mạnh tiến trình xơ hóa trong gan.
• Bệnh viêm loét dạ dày: mà vẫn tiếp tục uống rượu bia thì sẽ dễ gây biến chứng xuất huyết dạ dày hay thủng dạ dày;
• Bệnh nhân tăng HA nếu uống nhiều bia rượu dễ xảy ra đột quỵ, tai biến mạch máu não,…
• Riêng các bệnh về Rối loạn tâm thần thì tốt nhất là nói không với bia rượu. Rượu làm nặng lên các rối loạn tâm thần như hoang tưởng, ảo giác, kích động…...
• Rượu có thể tương tác với nhiều thuốc làm giảm tác dụng điều trị của một số thuốc: thuốc an thần, thuốc ngủ, ….và làm tăng tác dụng phụ có thể gây nguy hiểm.

Câu 3: Xin bác sĩ cho  khán giả  những lời khuyên việc sử dụng rượu, bia như thế nào là hợp lý để đảm bảo sức khỏe cho mình và không ảnh hưởng đến cộng đồng ?

Như vậy vấn đề sử dụng rượu, bia sao cho điều độ, đúng chỗ, đúng cách để ngăn chặn các tác hại của rượu,bia  trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

Để hạn chế và phòng ngừa tác hại của rượu, bia chúng ta nên có những hiểu biết cần thiết và sử dụng rượu bia một cách khoa học. Khi có các triệu chứng mệt mỏi, ăn uống kém, đầy bụng, khó tiêu, màu da xấu đi, hoặc mẩn ngứa cần phải được kiểm tra chức năng gan sớm.

Ngoài ra, đối với những người hay phải uống rượu để tiếp khách, nên hạn chế uống các loại rượu nặng thay vào đó là sử dụng các loại rượu nhẹ hay rượu vang hoặc bia.

Dưới đây là những cách làm giảm tác hại của rượu bia:

• Nên ăn đồ ăn nhẹ trước khi uống rượu bia.  
• Không nên uống rượu bia kết hợp với các loại nước ngọt có ga sẽ làm ta dễ bị say nhanh hơn.
• Sau khi uống rượu bia có thể ăn hoặc uống các loại trái cây có nhiều vitamin như: bưởi, cam, quýt…
• Có thể uống nước khi uống rượu bia bởi nước sẽ hòa loãng rượu bia trong cơ thể bạn.

BSCKII. Ngô Đình Thư

Trích nguồn: http://bvtthan.thuathienhue.gov.vn/